به نقل از «فارس»

چرا جیمی کارتر ژنرال هایزر را به ایران فرستاد؟

تاریخ انتشار: ۱۵ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۵۰۹۱۶

فارس‌پلاس؛ دیگر رسانه‌ها - مرکز اسناد انقلاب اسلامی نوشت: گزارشی از جلسه کاخ سفید و شرح مذاکرات آن که به تازگی منتشر شده که نتیجه آن انتخاب ژنرال دیوید هایزر برای سفر به ایران و ارائه گزارشی مستقل از وضعیت داخلی ایران بر مبنای مشاهدات مستقیم به کاخ سفید بود.

سایروس ونس وزیر امور خارجه و استنسفیلد ترنر رئیس سیا در این جلسه بحثی طولانی درباره حذف محمدرضا شاه داشتند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آن‌ها اعتقاد داشتند حمایت امریکا از تصمیم شاه برای رفتن از کشور احتمالاً فضا را برای شاپور بختیار بازمی‌گذارد تا تصمیم بهتری بگیرد و سایه بحران از سر ایران بگذراند. در مقابل معاون رئیس‌جمهور والتر موندیل معتقد بود چنین اقدامی هزینه بسیار سنگینی برای آمریکا خواهد داشت. در سوی مقابل زیبگنیو برژینسکی مشاور کارتر معتقد بود باید کاملاً از محمدرضا پهلوی حمایت کرد، چرا که پیام‌هایی که رهاکردن شاه به منطقه و رقبا خواهد داد قطعاً منجر به تقویت نفوذ شوروی در منطقه و دیگر نقاط جهان می‌شد.

در نتیجه این مباحثات، تصمیم‌گیری شد که ژنرال رابرت هایزر که پیش‌ازاین تجربه حضور در ایران را در قالب مستشار نظامی داشت به‌عنوان نماینده ویژه رئیس‌جمهور به ایران بفرستند و او فهرستی از اعمال و دستوراتی که احتمالاً کاخ سفید در آینده باید انجام دهد را ارائه دهد. کارتر به گزارش هایزر بیش از حرف‌های سفیرش در تهران سالیوان اعتقاد داشت.

انقلابیون در تهران و پاریس فکر می‌کردند کارتر قصد دارد به هر قیمتی آن‌ها را از قدرت‌گرفتن دورنگه دارد درحالی‌که شاه و طرف‌دارانش گمان می‌کردند کارتر قصد دارد عملیات نظامی را برای انتقال قدرت به انقلابیون به رهبری آیت‌الله خمینی طراحی کند. هرچند شک انقلابیون منطقی‌تر بود، طبق گزارش‌های پنتاگون برژینسکی و وزیر دفاع براون رهبر جریانی بودند که ژنرال‌های ارتش ایران را برای طراحی یک کودتا آماده می‌کرد که بعد از رفتن شاه مانع قدرت‌گیری کمونیست‌های توده‌ای و انقلابیون اسلام‌گرا در ایران شوند.

اما طبق معمول، رئیس‌جمهور و مشاورانش پس از سلسله‌ای از مباحثات طولانی به نتیجه روشنی نرسیدند؛ ولی رویدادها به‌سرعت در حال وقوع بودند و برای تصمیم‌گیری رئیس‌جمهور آمریکا صبر نمی‌کردند. جالب است که بسیاری از مباحث به سؤالات عملیاتی بازمی‌گشت که درباره اعتبار و قابل‌اتکا بودن فرماندهان ارتش ایران مطرح می‌شد و دغدغه غیرقابل‌پیش‌بینی بودن وقایع بیش از چگونگی طراحی یک کودتا آن‌ها را نگران می‌کرد.

***

عنوان سند: «مشروح مذاکرات غیررسمی جلسه شورای امنیت ملی»

تاریخ: 3 ژانویه 1979 ؛ 12:00- 13:15

مکان: اتاق جلسات کابینه

سطح امنیتی: فوق‌سری

دستور جلسه:

ایران

رئیس‌جمهور از حضار در جلسه پرسید که نظر آن‌ها درباره اینکه از شاه بخواهیم کنار بکشد چیست. برژینسکی تأکید کرد به‌شدت مخالف این پیشنهاد است چرا که نفس این حرف - چه موافق کناره‌گیری او باشیم یا مخالف - بیانگر این است که آمریکا به کنارگذاشتن شاه فکر می‌کند و همین باعث تضعیف وی می‌شود. ترنر معتقد است که شاه بالاخره باید برود. ونس پیشنهاد کرد که ما باید از اقدامات شاه حمایت کنیم، مخصوصاً از تصمیمی که او برای ترک کشور گرفته تا دست شاپور بختیار برای آرام‌کردن اوضاع و سروسامان دادن امور بازتر باشد. نهایتاً جیمی کارتر گفت ما باید تصمیم نهایی را به عهده محمدرضا پهلوی بگذاریم. برژینسکی معتقد بود ما نباید خود را بیش از درگیر تصمیمی که شاه درباره ماندن یا رفتن می‌گیرد کنیم، بلکه باید برای تمام سناریوها خود را آماده کنیم و ببینیم چه بر سر دوستانمان در ایران خواهد آمد. چرا که بی‌تفاوتی یا عدم دخالت آمریکا در این موضوع می‌تواند به‌سرعت ایران را گرفتار آشوب یا جنگ داخلی کند. ونس معتقد بود ارتش نمی‌تواند درگیر این موضوع شود. رئیس‌جمهور مشورت با پارلمان می‌تواند منجر به ثبات بیشتری در تصمیم‌گیری شود. چرا که کشور ایران دشمن آمریکا قطعاً یک عقب‌نشینی بزرگ برای سیاست‌های ما در منطقه خلیج‌فارس است.

(در حین مباحث توافق شد که در صورت نیاز، لئونور آننبرگ (مسئول تشریفات ریاست‌جمهوری) برای شاه و خانواده‌اش اقامتگاهی فراهم کند.)

معاون رئیس‌جمهور معتقد بود باید شاه را تشویق کنیم که بدون اطلاع قبلی کشور را ترک کند. رئیس‌جمهور معتقد بود که موضوع اصلی این است که عزیمت زودهنگام شاه به نفع منافع آمریکا است یا نه؟ ترنر معتقد است که شاه اصلاً قصد ترک کشور را ندارد و در این مورد مردد است. دانکن پیشنهاد داد ژنرال هایزر باید سریعاً به ایران فرستاده شود تا بزرگان ارتش ایران را مطمئن کند که ارتباط نظامی آمریکا و ایران قطع نخواهد شد. برژینسکی معتقد بود اگر شاه مجبور شود ایران را ترک کند ما باید با کاهش تعهداتمان نسبت به ایران از ضررها و خسارات احتمالی جلوگیری کنیم. حتی اگر بدترین اتفاقات رخ داد و مجبور به استفاده از خشونت شدیم، باید نظامیان ایرانی مطمئن باشند که آمریکا از آن‌ها حمایت خواهد کرد.

تصمیم گرفته شد که ارتباطی با شاه برقرار شود و به او اعلام شود هم‌راستا با تصمیم او مبنی بر ترک یا ماندن در ایران پس از تأیید نخست‌وزیری بختیار، آمریکا حاضر است میزبان او و خانواده‌اش برای هر مدت که مورد نیاز است باشد.

همچنین تصویب شد که ژنرال هایزر به‌سرعت به ایران سفر کند تا پیام حمایت کامل آمریکا از ارتش ایران را به آن‌ها ابلاغ کند فارغ از هر رویدادی که در عرصه سیاسی واقع شود. همچنین فرماندهان ارتش ایران را برای ماندن در کشور و عدم ترک پست‌های حساسشان ترغیب کند.

درباره دیگر موضوعات:

 (1)ارسال اسکادران F15  به ایران و عربستان پس از استقرار دولت بختیار. پس از انجام این عملیات اسرائیل و مصر نیز باید مطلع شوند (2) دستور رئیس‌جمهور مبنی بر حذف برخی تجهیزات شخصی و حساس در ادارات مربوط به آمریکا (3) ملاحظات امنیتی درباره تجهیزات حساس نظامی آمریکا نیز باید مورد بحث قرار بگیرد.

دانکن مسئول صحبت و انتقال این مطالب به ژنرال هایزر شد. تأکید شد که دستورات باید بسیار محکم، قطعی و بدون هرگونه شک و شبهه‌ای به او داده شود.

ونس نیز تلگرامی به سالیوان بفرستد تا مطالب این جلسه را به شاه منتقل نماید.

پایان پیام/ت

*مآخذ:  آرشیو شخصی کتابخانه جیمی کارتر، پرونده‌های شورای امنیت ملی، 1977، شماره 81، جعبه 56، ایران 1/3/79 NSC 015A

منبع: فارس

کلیدواژه: جیمی کارتر جمهوری اسلامی ایران مرکز اسناد انقلاب اسلامی هایزر ارتش ایران ژنرال هایزر رئیس جمهور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۵۰۹۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اعتراف آمریکا به دست نداشتن پوتین در مرگ ناوالنی

وال استریت ژورنال گزارش داد سازمان های اطلاعاتی آمریکا معتقدند ولادیمیر پوتین دستور مرگ الکسی ناوالنی را صادر نکرده است. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، وال استریت ژورنال گزارش داد سازمان های اطلاعاتی آمریکا فاش کردند که احتمالا ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه، دستور مرگ الکسی ناوالنی منتقد سرشناس مسکو را در زندانی در نزدیکی قطب شمال صادر نکرده است.

براساس این گزارش، الکسی ناوالنی که در زمان مرگ 47 ساله بود، اصلی ترین منتقد سرشناس ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه بود که در ماه فوریه در زندانی در نزدیکی قطب شمال جان باخت. بسیاری از دشمنان و مخالفان پوتین وی را متهم به صدور دستور مرگ برای ناوالنی کرده و ادعا کردند که برای اثبات این اتهام مدرک می آورند.

در همین حال کاخ کرملین هر گونه دست داشتن در این ماجرا را رد کرد. ماه گذشته، پوتین درگذشت ناوالنی را ناراحت کننده خواند و گفت: آماده بوده است تا این زندانی سیاسی محبوس را به زندانی در غرب منتقل کند و در ازای آن ناوالنی هیچ وقت دیگر به روسیه بازنگردد. دوستان ناوالنی نیز اظهار کردند که چنین مذاکراتی در حال انجام بوده است.

وال استریت ژورنال با اشاره به منبعی آگاه که خواست نامش فاش نشود در گزارش امروز خود افزود: نهادهای اطلاعاتی آمریکا به این نتیجه رسیده‌اند که پوتین احتمالا دستور مرگ ناوالنی را صادر نکرده است.

در این گزارش آمده است واشنگتن به طور کلی رئیس جمهور روسیه را برای مرگ ناوالنی تبرئه نمی کند با این حال، این سیاستمدار مخالف سال ها مورد هجوم مقامات روسیه قرار گرفته و برای اتهاماتی به زندان افتاده که به اعتقاد غرب تنها انگیزه سیاسی دارد و در سال 2020 نیز با نوعی عامل اعصاب، مسموم شده بود.

با این حال کرملین در سال 2020 نیز اتهام دست داشتن در مسموم شدن ناوالنی را رد کرده بود.

دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین امروز درباره این گزارش گفت: گزارش وال استریت ژورنال را مشاهده کرده است، گزارشی که حاوی حدس و گمان های توخالی است.

وی تصریح کرد من این مطلب را دیدم، من نمی توانم بگویم مطلب با کیفیتی است که توجه را جلب می کند.

با این حال رویترز با اشاره به منابعی آگاه در این باره گفت: این یافته، به طور گسترده‌ای مورد پذیرش جوامع اطلاعاتی آمریکا قرار گرفته و توسط نهادهای مختلفی از جمله، آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا، دفتر مدیر اطلاعات ملی و واحد اطلاعاتی وزارت امور خارجه به اشتراک گذاشته شده است.

در این گزارش با استناد به برخی منابع آمده است: ارزیابی ایالات متحده براساس مجموعه اطلاعاتی از جمله برخی اطلاعات طبقه بندی شده و تحلیل حقایق عمومی از جمله زمان مرگ ناوالنی و چگونگی تاثیر آن بر انتخاب دوباره پوتین به سمت ریاست جمهوری در ماه مارس بوده است.

در همین حال لئونید ولکوو مشاور ارشد ناوالنی، گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا را ساده لوحانه و مسخره خواند.

«الکسی ناوالنی»، مخالف غربگرای دولت روسیه و یکی از مهم‌ترین مخالفان «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور روسیه در یک دهه اخیر، 16 فوریه/27 بهمن در زندانی در «مدار شمالگان» فوت کرد.

برخی گزارش‌های تأییدنشده حاکی است که به مادر این مخالف روسیه گفته شده که او بر اثر «سندروم مرگ ناگهانی» جانش را از دست داده است. این سندروم به مرگ ناگهانی بر اثر حمله قلبی اطلاق می‌شود.

مرگ این فعال روس اوایل روز 16 فوریه توسط سرویس فدرال مجازات روسیه در منطقه خودمختار یامالو ـ ننتسکو گزارش شد. مشخص شد که وی پس از پیاده‌روی احساس ناراحتی کرد و تقریباً بلافاصله از هوش رفت. کادر درمانی زندان بلافاصله در محل حاضر شدند و یک آمبولانس نیز فراخوانده شداما در نهایت پزشکان مرگ او را تایید کردند.

رسانه‌ها و مقام‌های غربی اما مدعی شده‌اند که ناوالنی «کشته شده» اما جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا گفت که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را بابت مرگ ناوالنی مقصر می‌داند. سخنگوی کرملین چنین اظهاراتی را با توجه به مشخص نشدن نتیجه تحقیقات «احمقانه» توصیف کرد.

در همین حال دونالد ترامپ در اظهارنظر خود درباره مرگ الکسی ناوالنی ، هیچ تقصیری را متوجه پوتین ندانست و در پستی در شبکه اجتماعی تروث سوشیال سرانجام سکوت خود درباره مرگ ناوالنی را شکست و گفت: پوتین را برای مرگ این مخالف سرزنش نمی‌کند.

ترامپ با مرتبط کردن مرگ ناوالنی با مشکلات حقوقی خود افزود: مرگ ناگهانی الکسی ناوالنی، من را بیشتر و بیشتر از آنچه که در کشور ما رخ می دهد، آگاه کرد.

روز بعد جو بایدن در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز، با انتقاد از واکنش دونالد ترامپ نسبت به مرگ الکسی ناوالنی، مخالف سرشناس دولت روسیه، اظهار کرد چرا او همیشه آمریکا را مقصر می داند.

ترامپ: پوتین در مرگ ناوالنی تقصیری نداردمقام روس: دخالت ناتو در اوکراین بسیار خطرناک است/ مرگ ناوالنی طبیعی بود

انتهای پیام/